Skip to main content
Pijn heeft vele gezichten

Pijn heeft vele gezichten

Iedereen heeft er wel eens last van: pijn. Kort en abrupt, langdurig of zelfs als een permanente toestand. In de meeste gevallen is de oorzaak duidelijk, soms echter niet. Maar waarom hebben we eigenlijk pijn?

Pijn: een waarschuwingssignaal van ons lichaam

bewolkt.jpg

Donkere wolken kondigen pijn aan
Door middel van pijn vestigt ons lichaam de aandacht op processen die ons kunnen schaden. Zo trekken we bijvoorbeeld onze hand snel terug wanneer we deze op een hete kachel leggen. Soms laten pijnsignalen ons weten dat een ziekte aanwezig is die moet worden behandeld. Pijn is onaangenaam, maar soms ook van vitaal belang.

Wat is de oorzaak van pijn?

Pijn wordt door pathologische processen in het lichaam of externe invloeden veroorzaakt. Met behulp van het voorbeeld van "verbranden", kan de pijnervaring tot in detail worden beschreven:

  1. Neuronen detecteren pijnveroorzakende stimuli en zetten deze om in informatie: pijn.
    Wanneer we ons verbranden, bijvoorbeeld aan een vlam, ontstaan er al snel triggerende stoffen. Deze waarschuwen kleine "schadesensoren" aan het uiteinde van de zenuw. Miljarden zenuwcellen zorgen ervoor dat dit chemische pijnsignaal wordt omgezet in elektrische impulsen die snel - tot 108 km/u - naar het ruggenmerg en van daaruit naar de hersenen gestuurd worden.
  2. De eerste verwerking vindt plaats in het ruggenmerg, de eerste reacties zijn reflexen.
    Zonder deelname van de hersenen, zorgt het ruggenmerg binnen duizendsten van seconden voor opdrachten aan de getroffen spieren, klieren of vaten in de "crisisregio". In dit voorbeeld, trek je bij pijn reflexmatig je hand weg van de vlam.
  3. De hersenen evalueren de boodschap "pijn". Nu besef je de pijn.
    In het ruggenmerg worden de pijnsignalen weer omgezet in chemische boodschappers. Vanuit het centrale zenuwstelsel bereiken de signalen de hersenen. Daar vindt de evaluatie van het waarschuwingssignaal plaats in verschillende gebieden van de hersenen, vooral in de thalamus en de cerebrale cortex, en dit leidt tot een bewust waarnemen en evalueren van het pijnsignaal. Nu doet het bewust pijn. Iedereen ervaart pijn anders. De perceptie van pijn hangt onder meer af van de gemoedstoestand, stress en spanning. Sommige mensen kunnen de perceptie van pijn door middel van meditatie of bewuste inspanning van de wil besturen.
  4. Het lichaam reageert op de pijn en onthoudt de pijn.
    In de regel gaat pijn gepaard met andere symptomen, zoals een verhoging van de bloeddruk, een verhoogde hartslag, zweten en angst. Pijnervaringen worden herkend en opgeslagen.

Acute of chronische pijn - een cruciaal verschil

  • Acute pijn
    Dit is een alarmsignaal van het lichaam heeft als zodanig een vitale functie. Acute pijn duurt maar seconden, minuten, of enkele dagen.
  • Chronische pijn
    Houd de pijn langer aan, dan verliest hij zijn waarschuwingsfunctie en wordt pijn een ziekte op zich: chronische pijn.
  • Terugkerende pijn
    Naast acute en chronische pijn is er ook sprake van terugkerende pijn. Deze kan bijvoorbeeld optreden als buikpijn tijdens de menstruatie of tijdens een migraine-aanval.

De meest voorkomende vormen van pijn

Hoofdpijn is een van de meest voorkomende vormen van pijn bij volwassenen. Maar liefst 1 op 5 van alle Belgen lijdt regelmatig aan hoofdpijn. Spanningshoofdpijn komt het meest voor en kan veroorzaakt worden door stress, alcohol of slaapgebrek. Migraine wordt gekenmerkt door barstende, kloppende pijn en gaat vaak gepaard met misselijkheid, braken, geluid- en lichtgevoeligheid. Andere frequente vormen van pijn zijn pijn bij artritis en gewrichtspijnenrugpijn, menstruatiepijn en pijn bij een verkoudheid. Kinderen zijn vaker ziek en hebben ook vaker koorts.

Pijn begrijpen en behandelen

pijn-stop.jpg

Chronische pijn stoppen door op tijd pijnstillers in te nemen.
Een behandeling met niet-voorschriftplichtige medicatie kan een goede manier zijn om lichte tot matige pijn onder controle te krijgen.
 
PERDOLAN® kan helpen om acute symptomen van pijn te verminderen zodat de pijncyclus kan worden doorbroken.

Wist je dat...

Endorfines verlichten pijn. Bij ernstige verwondingen - bijvoorbeeld na een ongeval - worden endogene stoffen, zoals endorfine, of cannabinoïden, geproduceerd. Ze verlichten de pijn of kunnen deze zelfs tijdelijk "uitschakelen" – dit verklaart de zogenaamde "bovenmenselijke" krachten van mensen in crisissituaties. Pas nadat het lichaam weer tot stilstand is gekomen, wordt minder endorfine geproduceerd. Hierdoor komt natuurlijk ook de pijn terug.